การขายฝากและจำนองเป็นรูปแบบการทำนิติกรรมระหว่างสองฝ่าย ซึ่งทั้งสองแบบก็มีความคล้ายกันจนหลายคนแยกไม่ออก ข้อแตกต่างกันของการรับจํานองขายฝากบ้านก็คือรายละเอียดสัญญาและการดำเนินการ โดยจะมากล่าวถึงในบทความนี้เกี่ยวกับการทำนิติกรรมของการจำนองและขายฝากว่าต่างกันอย่างไร